Blogger Template by Blogcrowds.

Οι εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν από τις 2 Ιουλίου έως τις 20 Αυγούστου, επιστρέφουν και στη Θάσο.


Αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη είναι το φετινό Φεστιβάλ Φιλίππων, που από φέτος ξαναγίνεται και Θάσου και συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει ο καλλιτεχνικός του διευθυντής Θοδωρής Γκόνης, «στη μουσική του, στα τραγούδια του θεού, στα κείμενά του». Από τις 2 Ιουλίου και ως τις 20 Αυγούστου, το Φεστιβάλ θα απλωθεί στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων, στον προαύλιο χώρο του Απεντομωτηρίου, στο Κάστρο, στην Παλιά Μουσική, κάτω από τον Φάρο, στο Λιμάνι, στο θεατράκι του Μωχάμετ Άλη, αλλά και σε ναούς, ταβέρνες και καΐκια, στο φέρι της γραμμής Καβάλα -Πρίνος, αλλά «κι εκεί όπου άγιασε ο Παπαδιαμάντης», προσθέτει. «Σύνθετες, μουσικοί, τραγουδιστές, τραγουδοποιοί, ηθοποιοί, όλοι οι δημιουργοί θα ξεδιπλώσουν το έργο τους και θα συμμετάσχουν στο έτος Παπαδιαμάντη», με παραστάσεις-παραγγελίες.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος θα κηρύξει την έναρξη του Φεστιβάλ με τη συναυλία του, όπου ο ίδιος ο συνθέτης θα μελοποιήσει και τα παρουσιάσει ένα κείμενο του Παπαδιαμάντη, ειδικά για το Φεστιβάλ. Στο Κάστρο θα παρουσιασθεί το διήγημά του «Αλαφροΐσκιωτοι» από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου σε σκηνοθεσία της καθηγήτριάς τους, Μαριτίνας Πάσσαρη, μια ακόμη ειδική παραγγελία του Φεστιβάλ (20-21/7) ενώ αργότερα, στις 10 Αυγούστου, η Λυδία Φωτοπούλου με τους Λίλα και Δημήτρη Σωτηρίου καθώς και δύο χορευτές θα παρουσιάσουν το «Όνειρο στο κύμα». Κείμενα θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Μηνάς Χατζησάββας, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Νίκος Καραθάνος, Γιώργος Γάλλος, καθώς και οι Νένα Μεντή, Ελένη Κοκκίδου, Μάκης Παπαδημητρίου, Σοφία Φιλιππίδου και Νίκος Κουρής. Μουσικοί και μαθητές της Καβάλας θα διαβάσουν κείμενα και θα τραγουδήσουν πάνω στα σταθμευμένα καΐκια στο λιμάνι της πόλης, πλάι στους Αιγύπτιους ψαράδες. Κι ακόμα ο Βασίλης Παπαβασιλείου θα διαβάσει το διήγημα του «Έρμη στα ξένα», ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης το «Υπό την βασιλικήν δρύν» ενώ οι Μάνος Ελευθερίου, Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος, Βασίλης Βασιλικός γράφουν κείμενα ειδικά για τον Παπαδιαμάντη και το Φεστιβάλ. Για τη λήξη του Φεστιβάλ, στις 20 Αυγούστου, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης θα μελοποιήσει από το ΙΖ κεφάλαιο έως το φινάλε, τη «Φόνισσα», που θα αποδώσει η Μαρία Φαραντούρη.

Πέραν του αφιερωματικού μέρους, στο Φεστιβάλ και στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων το παρών θα δώσει το Εθνικό Θέατρο και με τις τρεις του παραγωγές: «Σκηνοβάτες» του Σταμάτη Φασουλή (29 & 30/7), «Ηρακλής Μαινόμενος» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού (12 & 13/8) και τέλος η Παιδική Σκηνή με το «Παραμύθι χωρίς όνομα» της Πηνελόπης Δέλτα από τον Τάκη Τζαμαργιά (22/8). Δύο παραστάσεις θα δώσει και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος με τα «Μικρά Διονύσια» (21 & 22/7), την παραγωγή-αφιέρωμα στην 50χρονη ιστορία του Κρατικού, σε σύνθεση κειμένων Κώστα Γεωργουσόπουλου και σκηνοθεσία Γιάννη Ρήγα & Γρηγόρη Καραντινάκη.

Επίσης στους Φιλίππους θα παιχθούν τα έργα: «Υπηρέτης δύο Αφεντάδων» του Κάρλο Γκολντόνι (16 & 17 Ιουλίου) με τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα από το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, «Οθέλλος» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ (24 & 25/7) με τον Γιώργο Κιμούλη και τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, η «Ειρήνη» του Αριστοφάνη (5 & 6/8) με τον Πέτρο Φιλιππίδη, «Άμλετ» του Σαίξπηρ με τον Αιμίλιο Χειλάκη (9/7). Τις θεατρικές του δουλειές θα παρουσιάσουν επίσης και οι Αννα Βαγενά, Δήμος Αβδελιώδης, Θανάσης Σαράντος. Τέλος συναυλίες θα δώσουν η Δήμητρα Γαλάνη & Vassilikos (20/7) καθώς και οι Χειμερινοί κολυμβητές με τον Αργύρη Μπακιρτζή (30/7).

Πηγή: tovima.gr 

Η γενιά του ΄30 δεν υπήρξε

Ο νεοελληνιστής Δημήτρης Τζιόβας προσεγγίζει με νηφάλια ματιά τον μύθο μιας λογοτεχνικής γενιάς.


Λίγο μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την ήττα της Μικρασιατικής Καταστροφής εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα μια γενιά η οποία ανέδειξε την ελληνική ιδιαιτερότητα και στάθηκε απέναντι στη Δύση χωρίς αίσθημα μειονεξίας: η γενιά του ΄30, που έφερε στην Ελλάδα δύο Νομπέλ Λογοτεχνίας, αποθεώθηκε και πολεμήθηκε όσο καμία. Είναι για πολλούς η γενιά των αστών, που με υπολογισμένους χειρισμούς του λογοτεχνικού θεσμού φρόντισε για την υστεροφημία της, κατασκεύασε τον μύθο της και επέβαλε μεθοδικά την ηγεμονία της στα νεοελληνικά γράμματα.

Ηρθε σε ρήξη με το παρελθόν, ευαγγελίστηκε τον μοντερνισμό, πάντρεψε την υψηλή τέχνη του λόγιου Ελιοτ με τη λαϊκή αφήγηση του αγράμματου Μακρυγιάννη, κατηγορήθηκε για φραγκολεβαντίνικο κοσμοπολιτισμό αλλά και για ελληνοκεντρισμό. Είναι η γενιά που επισκιάζει με την πολιτισμική αίγλη της κάθε άλλη «γενιά» στον δημόσιο λόγο, γράφει ο νεοελληνιστής Δημήτρης Τζιόβας στη μελέτη του Ο μύθος της γενιάς του τριάντα .

Κατά γενική παραδοχή, είναι μια γενιά ανομοιογενής, μοντερνιστών και ρεαλιστών, που έχει κατά καιρούς χωρέσει τον συντηρητικό Ανδρέα Καραντώνη και τον πρωτοποριακό Νικόλα Κάλα, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο και τον κομμουνιστή Κοσμά Πολίτη, μια γενιά που έχει ως ηγετική φυσιογνωμία τον Σεφέρη - αν και εκείνος ελάχιστα την αναφέρει- και περιλαμβάνει απαρέγκλιτα τον Ελύτη, παρ΄ ότι ο ίδιος αρνήθηκε ότι ανήκει σε αυτήν.

Πρόκειται για μια γενιά διαρκώς παρούσα αλλά απροσδιόριστη και αινιγματική. Εν τέλει, «η γενιά του ΄30 δεν υπήρξε ποτέ» καταλήγει ο Τζιόβας. Την πιο συνεκτική εικόνα της προσφέρει ο μύθος της, τον οποίο συνέθεσαν τόσο οι άνθρωποι του 1930 όσο και οι πολέμιοί τους.

Τον μύθο της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας τον καλλιέργησε η ίδια η γενιά στη δεκαετία του 1930: ήταν εκείνοι που έφεραν την πεζογραφία από την ειδυλλιακή επαρχία στις πόλεις, κοντά στην τρέχουσα πραγματικότητα και στις ανησυχίες του μεταπολεμικού ανθρώπου. «Εγώ πρώτος μεταχειρίστηκα τον όρο γενεά του 1930. Συνειδητά και εκ προθέσεως προσπάθησα από καιρό να δημιουργήσω και να επιβάλω το μύθο του 1930 και τώρα βλέπω ότι κάτι κατόρθωσα» γράφει στις 22 Νοεμβρίου 1947 στο ημερολόγιό του ο Γιώργος Θεοτοκάς, δημόσιος εκπρόσωπος της γενιάς και συντάκτης του «μανιφέστου» της Ελεύθερο πνεύμα (1929). Από την άλλη πλευρά, οι αντίπαλοί της την περίοδο 1940-1974 προβάλλουν τον αρνητικό μύθο των δυτικοθρεμμένων μεγαλοαστών και αδύναμων πεζογράφων. Εναν μύθο πρόσφορο για ιδεολογικές αντιπαραθέσεις, τόσο από την Αριστερά όσο και από τη Δεξιά και εν τέλει ανθεκτικό.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ 

Εχει αφιερώσει τριάντα χρόνια από τη ζωή του στον Σκιαθίτη. Εχει επιμεληθεί την πεντάτομη κριτική έκδοση των Απάντων του. Και εξομολογείται στο «Βήμα» γιατί ο συγγραφέας τού «Βαρδιάνου στα σπόρκα», εκατό χρόνια από τον θάνατό του, εξακολουθεί να μας αιφνιδιάζει.


Εχει μελετήσει το έργο του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη και του Γιάννη Σκαρίμπα. Ο λογοτέχνης όμως με τον οποίο συνδέεται αυτόματα το όνομα του φιλολόγου και συγγραφέα Νίκου Δ.Τριανταφυλλόπουλου είναι ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Η συστηματική ενασχόλησή του με το έργο του σκιαθίτη πεζογράφου κατέληξε στην πεντάτομη κριτική έκδοση των Απάντων του (Δόμος, 1981-1988), στην έκδοση της αλληλογραφίας και των μεταφράσεών του, σε μια ανθολογία και πολλά μελετήματα. Ασκητικός, σεμνός, μια παπαδιαμαντική φιγούρα και ο ίδιος, γίνεται λάβρος όταν κρίνει ότι οι ερμηνείες του παπαδιαμαντικού έργου καταλήγουν άνευ ορίων ευφάνταστες. Από τα 100 χρόνια που κλείνουν εφέτος από τον θάνατο του Παπαδιαμάντη, ο 78χρονος Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος έχει περάσει περισσότερα από 30 χρόνια σκυμμένος επάνω στα κείμενά του.

Τον αναζητήσαμε στη Χαλκίδα όπου ζει και μας μίλησε για τον δικό του Παπαδιαμάντη.

- Εχετε αφιερώσει σχεδόν τη μισή ζωή σας στην έκδοση του έργου του Παπαδιαμάντη.Τι ενέπνευσε τόση αφοσίωση;

«Η αρχή της σχέσης μου με τον Παπαδιαμάντη βρίσκεται στα καλοκαίρια που έζησα παιδί στη Λίμνη Ευβοίας, τόπο της μητέρας μου. Ολα εκεί ήταν θαυμαστά, προπάντων η θάλασσα, και με είχαν ανεξίτηλα σφραγίσει. Οταν αργότερα διάβασα τα παπαδιαμαντικά διηγήματα στα γυμνασιακά Νεοελληνικά Αναγνώσματα, γοητευμένος και έκπληκτος ανακάλυψα ότι τα βουνά, τα δάση, τα αμπέλια, οι άνθρωποι, η λαλιά τους, οι εκκλησιές, τα σπίτια, τα καφενεία, κατεξοχήν όμως η θάλασσα, όλα τα μικρά και μεγάλα θαύματα της Σταχομαζώχτρας, της Υπηρέτρας, του Αμερικάνου, της Γλυκοφιλούσης, γίνονταν στη Λίμνη. Για τούτο καθόλου δεν παραξενεύτηκα όταν, πολύ αργότερα, έμαθα πως οι κάτοικοι της επάνω συνοικίας της Σκιάθου ήταν εκ καταγωγής Λιμνιώτες. Ο Παπαδιαμάντης, λοιπόν, είχε εκφράσει με μοναδικό τρόπο την ανέκφραστη για μένα μαγεία του κόσμου της Λίμνης. Επόμενο ήταν να τον ερωτευθώ παράφορα. Πώς τώρα αυτή η αγάπη σοφιλιάστηκε με τη φιλολογία είναι μια ιστορία που δεν χωράει εδώ. Μόνον ετούτο: δίχως την έκδοση του Βαρδιάνου στα σπόρκα από τον Λίνο Πολίτη και χωρίς τη βίαιη σχεδόν σπρωξιά του Ζήσιμου Λορεντζάτου, ενδέχεται να μη γινόταν ο γάμος. Αυτός ο έρωτας δεν με αφήνει ούτε τώρα που με πήραν τα χρόνια να παραιτηθώ από τη φιλολογική σπουδή του έργου του. Ευτυχώς που με χειραγωγεί με ασφάλεια η συνονόματή σας δευτερότοκή μου Λαμπρινή».

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ

Εκδοση του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ κυκλοφόρησε προσφάτως για τον μεγάλο Ελληνα συγγραφέα με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννησή του.

Σημαντική έκδοση της ΕΣΗΕΑ για τον Αλ. Παπαδιαμάντη

Συμμετέχοντας στα εκατό χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου μας πεζογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη η ΕΣΗΕΑ εξέδωσε ένα πρωτότυπο βιβλίο-ανθολογία. Οχι κατά τα τετριμμένα, συλλέγοντας δηλαδή κάποια από τα όσα έχουν γράψει κατά καιρούς διάφοροι μελετητές για τον συγγραφέα αλλά επιλέγοντας κείμενα που δείχνουν πώς η επίδρασή του αποτυπώθηκε στο έργο των νεώτερων λογοτεχνών, ποιητών και πεζογράφων.

Ο Παπαδιαμάντης πέρασε μια ολόκληρη ζωή εργαζόμενος στον Τύπο, όπου είναι κατατεθειμένο το σύνολο του έργου του. Αποτελεί το κατ' εξοχήν παράδειγμα για μας που αποδεικνύει τη στενή σχέση ανάμεσα στη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Η νεώτερη ελληνική πεζογραφία γεννήθηκε και ωρίμασε μέσα στις εφημερίδες πριν αναπτυχθούν στη χώρα μας οργανωμένοι εκδοτικοί οίκοι. Το κοινό των εφημερίδων ήταν κι εξακολουθεί να είναι το κοινό των βιβλίων. Και το έργο του Παπαδιαμάντη αποδεικνύει τον κατά πολύ μεταγενέστερο ορισμό του Εζρα Πάουντ ότι «η λογοτεχνία είναι ειδήσεις που παραμένουν ειδήσεις».
Η ανθολογία που κατάρτισε και επιμελήθηκε με αγάπη αλλά και ιδιαίτερη φροντίδα ο ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος Ηλίας Γκρης δεν είναι απλή δειγματοληψία. Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από το πλήθος των ελλήνων λογοτεχνών που ένιωσαν την ανάγκη να αποτίσουν φόρο τιμής στον κορυφαίο Σκιαθίτη: από τον Γιώργο Σεφέρη, τον Τ.Κ. Παπατσώνη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Ζήσιμο Λορεντζάτο ως τον Βασίλη Βασιλικό, τον Χριστόφορο Μηλιώνη, τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο αλλά και πιο νεώτερους ακόμη, όπως ο Γιώργος Ρωμανός, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος και άλλοι.
Η έκδοση είναι σεμνή, όπως σεμνός υπήρξε και ο Παπαδιαμάντης, αλλά κι εξαιρετικά φροντισμένη.

*Ο Παπαδιαμάντης με τα μάτια νεότερων λογοτεχνών. Ανθολόγηση-επιμέλεια Ηλίας Γκρης. Εκδοση Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ.
 
Πηγή: tovima.gr 

Τα πολλά πρόσωπα του Παπαδιαμάντη

Αναδείχθηκαν σε συζήτηση που έγινε το βράδυ της Δευτέρας στο Μέγαρο Μουσικής.


Ο Παπαδιαμάντης της ηθογραφίας αλλά και του θεάτρου, του σχολείου και της μετάφρασης, ο πολιτικός και ο ψυχαναλυόμενος, ο φανερός και ο κρυφός, ο χιουμορίστας και ο πολιτικός, όψεις του σύνθετου και ανεξάντλητου φαινομένου Παπαδιαμάντη παρουσιάστηκαν στη συζήτηση με θέμα «Ο επίκαιρος Παπαδιαμάντης» την οποία διοργάνωσε «Το Βήμα» με αφορμή την κυκλοφορία από την εφημερίδα των Απάντων του Παπαδιαμάντη σε φιλολογική επιμέλεια του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου και σε συνεργασία με τις εκδόσεις Δόμος. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, διευθυντής του περιοδικού Νέα Εστία, η ηθοποιός Λυδία Κονιόρδου, ο συγγραφέας Μένης Κουμανταρέας, ο εκδότης και συγγραφέας Δημήτρης Μαυρόπουλος και ο επιμελητής του έργου φιλόλογος Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος, αναπληρωτής καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Νίκος Μπακουνάκης.

«H Ελλάδα σήμερα φλέγεται για τον Παπαδιαμάντη», εκτίμησε ο Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, «είναι επισήμως έτος Γκάτσου και Ελύτη όμως λίγος λόγος έχει γίνει για εκείνους, ενώ για τον Παπαδιαμάντη οι δημοσιεύσεις και οι εκδηλώσεις είναι πολλές», εκτίμηση που βρήκε αντίθετο τον Μένη Κουμανταρέα: «Φλεγόμαστε για άλλα θέματα, ο Παπαδιαμάντης είναι υπόθεση μιας μικρής μερίδας ανθρώπων, οι άλλοι δεν δίνουν πεντάρα». Ήταν η πρώτη από τις αρκετές διαφωνίες της βραδιάς για τον Σκιαθίτη. Μας ενδιαφέρει, διδάσκεται σωστά στα σχολεία, είναι δύσκολη η γλώσσα του, έχει χιούμορ, είναι πολιτικός; Ερωτήματα στα οποία οι ομιλητές απάντησαν συμφωνώντας και διαφωνώντας, αποδεικνύοντας στην πράξη και ενώπιον ακροατηρίου ότι ο Παπαδιαμάντης θα είναι επίκαιρος όσο μας προκαλεί να μιλούμε για τον ίδιο και το έργο του.

«Εντυπωσιακό είναι εφέτος το ενδιαφέρον για τον Παπαδιαμάντη όχι σε ακαδημαϊκό επίπεδο, αλλά σε ''λαϊκή βάση''», ήταν η άποψη του Σταύρου Ζουμπουλάκη. «Δεν υπάρχει σχολείο, ενορία, λέσχη ανάγνωσης που να μην έχει προγραμματίσει κάποια εκδήλωση για τον Παπαδιαμάντη», είπε και μίλησε για «κολοσσιαία απήχηση» του συγγραφέα δίνοντας στοιχεία με αριθμούς: 42.000 αντίτυπα έχει πουλήσει μέσα σε 10 χρόνια μία (Εστία, 2001) από τις πολλές εκδόσεις της Φόνισσας που κυκλοφορούν. Ο Παπαδιαμάντης αντέχει γιατί «θέτει ερωτήματα πέραν της λογοτεχνίας, που αφορούν τη φυσιογνωμία και την ταυτότητα του τόπου», ήταν η ερμηνεία του.

Ποιοι ενδιαφέρονται για τον Παπαδιαμάντη; Οι νέοι, απάντησε ο εκδότης των Απάντων του Δημήτρης Μαυρόπουλος από τις εκδόσεις Δόμος, αυτοί είναι που αγοράζουν την πεντάτομη σειρά των Απάντων, όπως προέκυψε από έρευνά του σε βιβλιοπωλεία. «Παρουσιάζει ολόκληρη τη ζωή και όχι τεμαχισμένη, δεν καταθέτει ιδεολογία, δεν κάνει διδασκαλία, αλλά περιγράφει πρόσωπα και πράγματα», αυτά είναι τα ουσιώδη στοιχεία του Παπαδιαμάντη που ενδιαφέρουν τις νέες γενιές, που αναζητούν στον Παπαδιαμάντη «άξονες για να πατήσουν». Το επιβεβαίωσε και η Λυδία Κονιόρδου. Επί πέντε συνεχείς σεζόν παιζόταν η Φόνισσα, σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη, στην οποία πρωταγωνιστούσε πριν από 12 χρόνια, την οποία παρακολούθησαν πολλοί μαθητές: «Αισθάνονταν ότι ο Παπαδιαμάντης είναι ζωντανός, αναζητούσαν από τότε επαφή με φωνές που μας συνδέουν μέσα από τον τόπο και τον χρόνο. Ο Παπαδιαμάντης συμπυκνώνει στις μορφές του γενεές ανθρώπων που ήθελαν να μιλήσουν. Οι νέοι αναζητούν να ανακαλύψουν στο έργο του την ταυτότητά τους, ειδικά σε εποχές που επαναπροσδιορίζουμε τον εαυτό μας».

Με έναν γραφικό Παπαδιαμάντη έρχονται σε επαφή οι μαθητές στην εκπαίδευση αντέτεινε ο Μένης Κουμανταρέας, «Η διδασκαλία του στα σχολεία είναι σαν περιήγηση στη Σκιάθο, μόνο φωτογραφική μηχανή δεν κρατούν οι μαθητές για να τραβούν φωτογραφίες. Η εποχή δεν σηκώνει τη συγκέντρωση σε έργο τόσο βαθύ και οδυνηρό, ο κόσμος δεν σηκώνει οδυνηρά κείμενα και έτσι η γραφικότητα σκεπάζει τα πάντα».

Εμπόδιο στην κατανόηση είναι η γλώσσα του; ρώτησε ο Νίκος Μπακουνάκης τον συγγραφέα ο οποίος έχει επιχειρήσει μεταγραφή στη δημοτική του διηγήματος «Ερωτας στα χιόνια». Η γλώσσα του Παπαδιαμάντη χωράει τη γλώσσα του Ευαγγελίου και την καθημερινή ομιλία, απηχεί τον Πόε, τον Κόνραντ και τον Κάλβο, η δική του «απερίσκεπτη μεταγραφή», είπε ο Μένης Κουμανταρέας, ήταν ένα πείραμα για να δει «πόσα νέα ελληνικά χωράει η γλώσσα του Παπαδιαμάντη», την οποία οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ως μουσική χωρίς να την καταλαβαίνουν πλήρως. Ο Δημήτρης Μητρόπουλος, από πρόσφατη δική του εμπειρία διδασκαλίας του Παπαδιαμάντη σε δημοτικό σχολείο κατέθεσε ότι οι μαθητές αντιλαμβάνονται τις δύσκολες λέξεις από τα συμφραζόμενα, όμως ο Σταύρος Ζουμπουλάκης υπενθύμισε την εξαιρετικά δυσχερή σχέση ενός 15χρονου σήμερα –που δεν έχει εξοικείωση με τη λόγια παιδεία– με τα κείμενα του Παπαδιαμάντη και τις γλωσσικές δυσκολίες που προκύπτουν, τις οποίες «όσοι αγαπούν τον Παπαδιαμάντη υποτιμούν». Πρότεινε μάλιστα, αν αξίζει ο Παπαδιαμάντης, να βοηθήσουμε την προσέγγισή του με ειδικές εκδόσεις, με κείμενα σε απόδοση στη σύγχρονη γλώσσα αντικριστά με το πρωτότυπο για τους μικρούς αναγνώστες και εφοδιασμένα με εκτενείς υποσέλιδες σημειώσεις για τους μεγαλύτερους.

Για τον φιλόλογο Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο η σχολαστική ενασχόληση με τα κείμενα και τη γλώσσα του Παπαδιαμάντη είναι η ιστορία της ζωής του. Με την παρότρυνση του Νίκου Μπακουνάκη εξιστόρησε το χρονικό της δικής του σχέσης με τον Παπαδιαμάντη, που τα κείμενά του είναι σαν ένα «αυθεντικό καρβέλι ψωμί», μια σχέση που ξεκίνησε από κριτικά σχόλια σε εκδόσεις του Γιώργου Βαλέτα και του Λίνου Πολίτη και κατέληξε με την παρότρυνση του Γιώργου Ιωάννου και την επιμονή του Ζήσιμου Λορεντζάτου στην πεντάτομη κριτική έκδοση των Απάντων. Τώρα ασχολείται με τις μεταφράσεις του, τις λίγες ταυτισμένες, γνωστές και εκδομένες, Τουέν και Ντοστογιέφσκι, και τις πολλές ανυπόγραφες και αταύτιστες που βρίσκονται διεσπαρμένες σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής.

Η Λυδία Κονιόρδου διάβασε απόσπασμα από τη Φόνισσα και ο Μένης Κουμανταρέας θυμήθηκε τη ραδιοφωνική ανάγνωση της Κατίνας Παξινού και τις αναγνώσεις του Δημήτρη Καταλειφού θέτοντας ερωτήματα για το πώς διαβάζεται ο Παπαδιαμάντης.

Η συζήτηση πέρασε σε άλλες πτυχές του φαινομένου Παπαδιαμάντη. Έχει χιούμορ; «Κατεξοχήν», απάντησε ο Λουκάς Κούσουλας, που υπογράφει μία από τις εισαγωγές στη σειρά των Απάντων που κυκλοφορεί από το «Βήμα». Είναι πολιτικός; «Δεν είναι πολιτικός αλλά έχει πολιτικό ενδιαφέρον, είναι άνθρωπος συντηρητικός και με το μέρος μιας προνεωτερικής κοινωνίας, πριν μπει το χρήμα, ένας ρομαντικός αντικαπιταλιστής θα έλεγε κανείς» είναι η γνώμη του Σταύρου Ζουμπουλάκη με την οποία διαφώνησε ο Μένης Κουμανταρέας φέρνοντας τη συζήτηση σε όσα μας απασχολούν σήμερα: «Ο Παπαδιαμάντης ήταν τιμητής των εθίμων και της δημόσιας διοίκησης, μπορεί να αρνιόταν να βάλει υπογραφή για το μνημόνιο αλλά θα έγραφε κάτι εμπνεόμενος από αυτό».

Ο Σκιαθίτης, για τον οποίο το νησί του είναι «εικόνα του κόσμου», θα μας εκπλήξει περισσότερο με τις μεταφράσεις πολεμικών ανταποκρίσεων που πρόκειται να κυκλοφορήσουν την επόμενη χρονιά και παραμένει «μια ζωντανή ιστορία ανάγνωσης μια φιλολογική ιστορία, μια ιστορία ερμηνευτική, αστυνομική για τους μελετητές του, μεταφραστική, μια γλωσσική ατμόσφαιρα» συνόψισε τη δίωρη συζήτηση ο Νίκος Μπακουνάκης. Παραμένει ζωντανός και παραμένει επίκαιρος, διότι εξακολουθεί να αποτελεί ερέθισμα για συζητήσεις, αντιθέσεις και συνθέσεις, αφορμή για έναν μεγάλο ερμηνευτικό πλουραλισμό, από τη φεμινιστική κριτική ως την κοινωνιολογική κριτική, την ψυχανάλυση και την ορθοδοξία, «γεγονός που αποδεικνύει την αντοχή, την πολυσημία και την αναγνώριση της αξίας του έργου του» σχολίασε ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, διότι «κάθε μέθοδος σέβεται τα εργαλεία της – δεν θα τα χαράμιζε ποτέ στην προσέγγιση ενός συγγραφέα χωρίς αξία και διάρκεια».

Νεότερες αναρτήσεις Παλαιότερες αναρτήσεις Αρχική σελίδα